W połowie lat 90. zainteresowałem się bardzo bunkrami (tak wtedy amatorsko nazywaliśmy z kolegami schrony bojowe) Pozycji Pilskiej - linii niemieckich fortyfikacji broniących dostępu do miasta od wschodu. Marzyłem wtedy, że kiedyś odnajdę zakopany schron, o którym nikt nie wie. Minęło 30 lat i moje marzenie się spełniło. Podczas porannego rekonesansu trasy przed organizowanym w kwietniu ubiegłego roku, rajdem pieszym śladem pilskich fortyfikacji ,, Wiosna na Przedmościu Piła", zobaczyłem odsłonięty przez jeżdżące po lesie motocykle crossowe betonowy pierścień. Ten kształt wydał mi się bardzo znajomy, założyłem, że nie jest to studzienka kablowa, czy kanalizacyjna, tylko schron. Ciekawość była, silniejsza od zmęczenia, po rajdzie podjechaliśmy z kolegami na oględziny znaleziska. Potwierdziło się pierwsze założenie, był to schron bojowy do prowadzenia ognia okrężnego Ringstand 58c (zwany,, Tobruk") !!! Do tej pory było wiadomo o 14 takich schronach wybudowanych w drugiej połowie 1944 roku w celu wzmocnienia istniejących fortyfikacji. W tym roku po analizie map i badaniach terenowych stwierdziliśmy z Michałem Skibińskim ze Stowarzyszenia Kartograficzno Eksploracyjnego,,Dąbrowa", że należy uznać za część Pozycji Pilskiej 2 ,, Tobruki" znajdujące się w Skórce. Z odnalezionym schronem daje to łączną liczbę 17 tego typu obiektów na naszej linii umocnień. Ze względu na braki materiałowe i trudności z zaopatrzeniem, Niemcy nie ukończyli budowy schronów Ringstand 58c zgodnie z obowiązującą instrukcją. Tylko jeden obiekt umiejscowiony w rozwidleniu leśnych dróg w Skórce został obsypany ziemią, pozostałych po zdemontowaniu szalunków nie obsypano. Uznaliśmy, że najlepszym, bezpiecznym rozwiązaniem będzie odkopanie odnalezionego schronu i eksponowanie go w wykopie podobnie jak pozostałych ,, Tobruków". Takie rozwiązanie zyskało aprobatę Nadleśnictwa Kaczory, któremu dziękujemy za przychylność. Nadzór archeologiczny nad badaniami objął Jarosław Rola z Muzeum Okręgowego w Pile. Podziękowania za wsparcie dla Łukasza Brąszkiewicza Usługi koparko-ładowarką , wykopy, prace ziemne, odśnieżanie Piła
Mamy nadzieję, że odnalezienie schronu przyczyni się do popularyzacji ciekawej Pozycji Pilskiej, która ma potencjał turystyczny.
Przemysław Olszyński
dyrektor
Pilskie Muzeum Wojskowe
